0Yorum

Vatoz Fukara Kalkanı

Geçtiğimiz günlerde BM Gıda ve Tarım Örgütü, çekirgeler ve karıncalar ile böcekler aleminin diğer üyelerinin insanlar, çiftlik ve ev hayvanları için alternatif gıda kaynağı olabileceğini açıkladı.

Örgütün merkezinde düzenlenen basın toplantısıyla açıklanan "Yenilebilir Böcekler: Gıda ve Yem Güvenliğinin Geleceği için Öneriler" adlı 200 sayfalık raporda, dünyanın farklı bölgelerinde 2 milyar kişinin halihazırda sofralarında protein ve mineral açısından zengin böceklere de yer verdiği belirtildi.

Halbuki dünyanın 2/3’ünü kapsayan denizlerimizde protein kaynağı olabilecek o kadar çok deniz ürünü ve balık var ki çoğu hakkında yeterince bilgiye sahip olmadığımız için yararlanamıyoruz. Küçükken oltama gelen trakonyaları zehirli dikeni elime değmesin korkusuyla ve yenilemeyeceğine inanarak oltanın ucundan kesip denize atardım. Köpekbalığının kafasından bile yirmi porsiyon köftenin yapıldığı denizler aleminde vatozu gördüğüm zaman üzerine basmamak için imtina ederdim. Benim için korku saçan deniz ürünlerinden birisiydi. Vatoz balığı denizlerimizin sığ kıyılarında, kumlu ve çamurlu bölgelerinde yaşayan; geniş ve yassı vücuda sahip olan bir balıktır. Kıkırdaklı bir balık türü olan vatozlar ömürlerini dipte geçirmelerine rağmen bazen suyun üzerinde süzüm süzüm süzülürler. “İğneli vatoz”, “kazık kuyruk”, “folya”, “manta” gibi türlerin bazıları denizlerimizde yaşarlar. Ticari değerleri çok fazla yoktur. Yenilebilir kısımları kanatlarıdır. Vatoz balığının kuyruk kısmındaki iğne bazı türlerde zehirlidir. Vatozun derisi yapışkan bir tabakayla kaplıdır. Bu tabaka hayvanın ölümünden sonra 10 saat içinde yeniden oluşabildiğinden, hayvanın tazeliği yeniden oluşumu gözlenerek ölçülebilir. Vatoz genellikle temizlenmiş ve dilimlenmiş olarak satılır. Kanatları bütün olarak bırakılır. Pembe-beyaz olan eti, yağsız ve kalitelidir. Ciğeri ve yanakları vatoz sevenler için ayrı bir tutkudur. Geleneksel olarak beurre noisette ile sunulan vatoz, Hollandez sos, otlu sirke sosuyla möniyer ya da özellikle küçük vatozlar graten ya da beşamel sosla pişirilir. Bazen de pırasa yapraklarının beyaz kısımlarıyla.

ONA KARŞI ASLA CESUR OLMAYIN

Çarpan vatoz cinsleri avlarını sersemletmek için elektrik verirler. Hayatını en yırtıcı timsahlarla geçiren cesur timsah avcısı Steve Irwin, kalbine batan zehirli vatoz iğnesi yüzünden yaşamını yitirmişti. 2008 yılında da ABD’nin Florida sahilinde seyir halindeki bir teknede ayakta duran Judy Kay Zagorski isimli kadına 36 kg ağırlığında ve 2 metre kanat açıklığında dev bir vatoz saldırmıştı. Başını teknenin kenarına çarpan kadın hayatını kaybetmişti. Denizde yüzerken en çok dikkat edilecek canlı türlerindendir. Kumluk bir bölgede riske girmemek için lastik deniz ayakkabısı giymek yararlı olacaktır. Karaciğerinden A vitamini ve yağ üretilen vatoz balıkları da diğer deniz canlıları gibi üzerine yanlışlıkla basılmadığı, korkutulmadığı ve rahatsız edilmediği sürece insanlara saldırmaz. Ama yine de siz tedbiri elden bırakmayın ve ona karşı asla cesur olmayın.

Yorum Yazın