0Yorum

Tatlı Su Köpek Balığı

 

Tatlı suların en yırtıcı canlısı turna balığına Avrupa’da “tatlı su köpek balığı” denmektedir. Genelde sazan, tatlı su levreği, aterina gibi balıklara saldıran turna balığı kendi hem cinslerine de saldırıp hatta daha da ileriye gidip kendi yavrularını bile yemektedir. Bulunduğu ortamda başka hiçbir canlının yaşamasına izin vermeyen turna balığı çok hırçın ve acımasız bir balık olarak ün salmıştır.

TERKOS GÖLÜ’NDE BOLDU

Turna balığı ile ilk kez İstanbul’da Terkos Gölü’nde tanıştım. Eylül ayında sonbahar tatbikatına çıkar 15 gün arazide yaşardık. Çadırda doğa yaşamı insanı maceraya sürüklüyor. Bir akşamüzeri göl kıyısında resmi arazi kıyafetimle dolaşırken yanıma heyecanlı bir adam geldi. Bir şeyler anlatmaya çalışıyordu. Ama dilsizdi. Gölü işaret ediyor, kollarını kaşındıran bol miktarda bir şeyler var diyordu. Ayrıca parmaklarıyla çok güzel, lezzetli işareti yapıp bol miktarda yakaladığını anlatmaya çalışıyordu. Kaşındıran canlının tatlı su kereviti, çok güzel ve bol var dediğinin ise turna balığı olduğunu çözdüm sonunda. Eski bir kayığı vardı göl sakininin. Hemen suya indirip beni dolaştırdı. Ertesi gün kendisine o zamanlar çok kıymetli olan Amerikan parka, uzun postal, uzun yün don ve yün çamaşırlarla pek çok miktarda konserve yiyecek hediye edince çok daha fazla samimiyet doğdu aramızda. Her gün kovalar dolusu turna balığı yakalıyor ve kendi birliğimin askerlerine balık ziyafeti veriyordum. Yıllarca denizin içinde yaşayıp uzun yıllar Ankara’da kalınca kendimi karaya vurmuş balina gibi hissettiğimde pazar günleri her fırsatta Kesikköprü barajına atıyor ve benim gibi balık tutkunu bir arkadaşımın teknesiyle açılıp bol miktarda turna balığı yakalıyordum.

UZUN ÖMÜRLÜ

Balık bilimi kitaplarında turna balığının uzun süre yaşadığı ve yüz yaşını geçtiği anlatılmaktadır. Alt çenesi, üst çenesinden bir hayli uzun olan turna balığının burnunun ucu kaz gagasını anımsatır. Ağzındaki sivri dişlerinin keskinliğini ve gücünü sakın ola ki yakaladığınızda oltayı çıkarırken denemeye kalkışmayın.

EŞİNİ BİLE AFFETMİYOR

Bir yaşında yeşil olan turna balığı, iki yaşında kül rengini alır, üç yaşında ise rengi sarımtırak olur. Erkek turna balıkları, dişilere göre daha küçüktür ve yumurtlama mevsimi geçince dişiler erkeklere saldırıp onları yerler. Duyarlı olduğu kadar çevik ve kurnazdır turna balığı. Her zaman avının yaklaştığını hemen anlar ve avı elinden nadiren kurtulabilir.

ETİ LEZZETLİDİR

Yumurtaları çok makbul olan turna balığı aralık, ocak, şubat ve mart aylarında avlanırsa eti sıkı ve lezzetlidir, sindirimi oldukça kolaydır. Berrak sularda yaşadıkları için hoş bir tadı olan turna balıkları çoğunlukla göllerde yaşar. Bazen derelere de girer. Sapanca civarında turna balığına oklama adı verilir. Eskiden turna balıklarının büyük bölümü yumurtalarıyla birlikte tuzlanıp Balkan ülkelerine ihraç edilirdi. Turna balıklarının denizlerde yaşayan türleri de vardır. Fotoğrafını koyduğumuz turna deniz turnasıdır. Ege’nin güney kısımlarında ve Akdeniz’de yaşayan deniz turnasını yakaladığınızda temizleyip iç organlarını suya bırakırsanız, çok kısa sürede bol miktarda yakalayabilirsiniz. Göldeki ördek yavrularını bile pusuya yatıp yakalayan turna balıklarının avcılığı da heyecan vericidir. Her balıkçının yakalama hayallerini süsleyen, kendi türlerinin en büyüklerinden “trofe” diye tabir edilen balıklar vardır. Barajların bazılarında turnaların trofesini bulmak nadir de olsa mümkün. Haftaya kadar lezzetli hayaller kurmanız dileğiyle.

Yorum Yazın