Yaşlı tüccar emekliye ayrılıyordu. İşini iki oğlundan hangisine bırakacağına, onları tecrübe ederek karar vermek istedi. Bu sebeple her ikisine de aynı miktarda çok az bir para verdi ve: “Bu para ile evi dolduracak herhangi bir şey alınız” dedi. Büyük çocuk, hemen pazara gitti. Elindeki az para ile çok miktarda alınabilecek şeyin ancak saman olduğunu düşündü. Samanları alıp eve getirdi, ama evin her tarafını onunla kaplamak mümkün olmadığını gördü. Küçük çocuk, babasının akıl ve zekâ ile yerine getirebilecek bir iş verdiğini düşündü. Elindeki para ile yeterli sayıda mum satın aldı. Onları eve götürüp tüm odalara koydu. Geceleyin mumları yaktı. Mumların ışığı bütün evi aydınlatmıştı. Baba, işi küçük oğluna bırakmaya karar verdi. Çünkü o aklını kullanmayı başarmıştı. Parlak ışıklarını fotonlayıp bana gönderdiğini düşündüğüm Süreyya Serdengeçti ile henüz emekli olup kendimi sudan çıkmış balık gibi hissettiğim ve restoranımı yeni açtığım günlerde tanışmıştım. Kasım 2001 krizinin ikinci dalgasıyla karşılaşan Türkiye, zor bir dönemden geçiyordu. CNBC-e’ye her çıktığında yüreğime su serperdi Süreyya Bey. Endişelerimi yok ederdi. 2001 yılında uygulamaya koyduğu para politikaları ve aldıkları tedbirler ile dünyadaki büyük krizin Türkiye’ye etkisini azaltıp, daha sonraki yıllarda bağışıklık kazanıp çok çabuk şokları atlatmamızı sağladı. Ekonomiden Sorumlu Bakan Kemal Derviş’e bağlı olarak çalışan Merkez Bankası’nın Başkanlığı’na atanan Süreyya Serdengeçti’nin ve ekibinin aldığı ciddi tedbir ve düzenlemeler Türkiye’ye hala daha faydasının olduğu ekonomi çevrelerinin dilinden hiçbir zaman düşmemiştir.
DONANIMLI BAŞKAN
İstanbul’da doğup Galatasaray Lisesi’nde ilk ve orta öğrenimini tamamlayıp daha sonra ODTÜ Ekonomi bölümünü bitirdi. 1980 yılında Merkez Bankası’nda göreve başlayan Serdengeçti, önce dış borç ödemelerinde çalıştı. Daha sonra döviz rezervleri yönetimine geçti. 1990 yılında Döviz İşlemleri Müdürü, 1994 yılında Genel Müdür Yardımcısı olarak Genel Sekreterlik Basın Danışmanlığına getirildi. Aynı yıl Dış İlişkiler Genel Müdür Yardımcılığına atanıp ödemeler dengesi ile uluslararası kuruluşlar alanında çalıştı. 1998 yılında Başkan Yardımcısı oldu. Fiyat istikrarını sağlamaya ve enflasyonla savaşmaya yemin eden Serdengeçti, Merkez Bankası Başkanlığı yaptığı dönemde benim çevremde yakinen yaşadığım gibi pek çok yatırımcıya güven ve cesaret verip Türkiye için yatırım kararı almalarını sağladı. Çünkü onun duruşu hepimize her zaman güven veriyordu.
ÖDÜLLERE DOYMADI
Pek çok ödülün sahibi oldu ama “2004 Yılının Merkez Bankası Başkanı” seçildi. Görev süresince Türkiye’nin çeyrek yüzyıllık yüksek enflasyondan kurtulma hayalini gerçekleştirip enflasyonu tek haneye indirdi. Merkez Bankası bağımsızlığının nasıl bir şey olduğunu dikte ettirircesine gösterdi. Hiç politize olmayan bu değerli bürokratın Türkiye’ye sağladığı yararları her kesimden, her partiden insanlar tarafından takdir edildi. Hiçbir zaman politik üslubu olmadı. Hiç kimse ve hiçbir parti ile ilgili olumsuz görüş beyan etmedi. Yorum yapmadı. Onlar “kaka biz cici”yi oynamadı. Sadece odaklandığı Türkiye ekonomisinin istikrarı oldu. Ülke sevgisi, insan sevgisi onun yüreğinin vazgeçilmez şiarıydı. Kişisel duruş ve Merkez Bankası duruşunun nasıl olması gerektiğinin algısını yarattı toplumda. Politik kadrolara ev sahipliği yapmadığı gibi, siyasetçilerin kapsama alanında dolaşmadı. Sadece işini yaptı. Gençlerin önünü ve kapısını herkese açan bürokrat izlenimini sürdürdü. Yaptığı para reformuyla Merkez Bankası’nın çıtasını gerçekten yükseltti ve dünyadaki tüm Merkez Bankası başkanlarını kıskandıran işlere imza attı.
BAŞARIDA ÇİĞDEM HANIM FAKTÖRÜ
Konuklarını yıllardır Trilye’de ağırlayan, evlilik yıldönümü ve doğum günü gibi günleri hiç atlamayan Süreyya Serdengeçti aradan yıllar geçmesine rağmen restorana geldiğinde insanlar ona saygısından ceketini ilikliyor. Konuklarından hep 10 dakika önce gelen Süreyya Bey’in saygıdeğer bir eşi vardır. Çiğdem Serdengeçti onun her zaman yanında en büyük destekçisidir. Pozitif dalga yayınlayan bir enerji kaynağı gibidir adeta. Afyonlu ünlü Çerçel ailesinin kızı (Adalet Partisi Milletvekili Rıza Çerçel’in kızı) Çiğdem Hanım ile ODTÜ’de tanışırlar, evlenirler. Ama bize sorarsanız “hala evlenmemiş” gibiler. Sanki flört dönemindeki heyecan hiç bitmemiş gibi. Süreyya Bey hırslıdır, ailesine çok düşkündür. Son derece soğukkanlı ve çok çalışkandır. Oğlu Deniz, babası gibi çalışkan, yetenekli ve son derece efendi bir kişiliğe sahiptir. Serdengeçti, en çılgın öncü birliği, savaşta düşmana yem olacak kadar cesur, öne sürülen büyük birliğin başında giden demektir. Ser demek baş demektir. Yani ölümü göze alıp kelleyi koltuğa koyan anlamındadır. 1500’lü yıllara dayanan Osmanlı’ya Serdengeçti yetiştiren atalardan geliyor Süreyya Bey’in soyadı. Anne tarafı Üsküdarlı, baba tarafı Rumelili’dir. Her iki dedesi de Atatürk’ün yakın arkadaşlığını yapmış. Süreyya Bey’in annesinin babası Süreyya Hidayet Serter eski GATA komutanlığını görevinde bulunmuş, Atatürk’ün de son muayenesini yapan heyette yer alıp ölüm raporunu kaleme alan kişidir.
DENEYİMLERİ YOL GÖSTERİCİ
Öğrencilik yıllarında simitçiye gittiğinde elindeki 5 kuruşunu uzattığında simitçinin “Bu para yetmez” dediğine içerleyen Serdengeçti, “Paran yetişmiyorsa istediğini alamazsın, bir kereliğine harçlığını arttırıyoruz” diyen ailesinin tutumundan çok esinlenmiş ve ekonomiye küçük yaşlardan beri ilgi duymaya başlamış. TOBB Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak deneyimlerini geleceğin ekonomistlerine anlatan Serdengeçti’nin öğrencileri çok şanslı ve kimseye nasip olmayacak bir hocadan ders alıyor. Hem deneyim hem teori. Her şeyi canlı yaşayan bir öğretmenin verimliliği zirve yapar sanırım. Süreyya Serdengeçti herkes tarafından sevilmek gibi güzel duygularla anılabilir olmuş, çok zoru başaran örnek alınacak kişilikte, dürüst, vefalı, asil bir insandır. Bu duruşuyla hep var olacaktır. Zaten bu değil miydi? Hayatta var olmak veya varlıklı olmak. İşte sen hep var ol, Süreyya Bey, varlığın mum ışığından daha güçlü ışık yayıyor her zaman.
Son Yorumlar